بررسی تطبیقی شعر مقاومت محمد علی شمس الدین و قیصر امین پور (لبنان-ایران)

ادبیات هر تمدن، نماینده ی آن تمدن و زبان آن واسطه ی ارتباط میان فرهنگ های ملل گوناگون است. به دنبال بروز تأثیرات و تأثرات در میان ادبیات ملل گوناگون، شاخه ای از نقد ادبی به نام ادبیات تطبیقی پدید آمد. مکتب ادبیات تطبیقی به روش آمریکایی، بر اساس وجود شباهت میان آثار ادبی، ناشی از روح مشترک همه ی انسان ها و افتراق میان آنها بررسی می شود. این تحول ادبی، نشانه ی توسعه ی طبیعی تاریخ بشر از قومیت به ملیت و سپس به انسانیت و بشریت می باشد. با این استدلال، نگارنده با بهره گیری از مکتب مذکور، اشعار دو شاعر لبنانی و ایرانی؛ «محمد علی شمس الدین» و «قیصر امین پور» را در حوزه ی ادبیات مقاومت، مورد بررسی قرارداده است. اگرچه درباره ی شاعران مذکور مقالات و کتاب هایی به نگارش درآمده است؛ اما در اغلب این آثار محوریت بررسی عناصر و مضامین شعر مقاومت مورد بی اعتنایی واقع گردیده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد، محمد علی شمس الدین و قیصر امین پور از شاعران توانمند عرصه ی مقاومت به شمار می آیند، که یکی در مبارزات مردم جنوب لبنان علیه اشغالگران صهیونیست و دیگری در جنوب ایران علیه متجاوزان بعثی حضوری مستقیم داشته اند. آنان بدون شناخت از یکدیگر اما با پیروی از اصول و ارزش های انقلابی و اسلامی، اشعاری با معنا و پیام مشابه در زمینه ی مقاومت؛ با موضوعات وطن، طبیعت و ارزش های اعتقادی و فرهنگی سروده اند. با آن که هر دوشاعر دارای اشعاری با محتوا و ویژگی های مقاومت می باشند اما شمس الدین با بکار گیری رمزها و نمادهای پیچیده در اشعار خود، تمایز آشکاری را با اشعار امین پور، که با زبانی نسبتا صریح به مبارزه و مقاومت مردم پرداخته، ایجاد نموده است.